Gwamnan CBN, Yemi Cardoso
A ci gaba da ƙoƙarin bunƙasa noman abinci a Nijeriya, Babban Bankin Nijeriya, CBN, ya sanar da miƙa buhunan takin zamani guda miliyan 2.15 wanda kuɗinsu ya haura naira biliyan 100 ga Ma’aikatar Noma da Samar da Abinci ta Tarayya.
Gwamnan CBN, Yemi Cardoso, wanda ya bayyana haka a Ma’aikatar Noma da Samar da Abinci ta Tarayya, a ranar Laraba a Abuja, ya ce taron ya yi daidai da matakin farko na tabbatar da daidaiton farashi.
Hauhawan farashin kaya a Nijeriya na ci gaba da tashi sakamakon farashin kayan masarufi.
Ya ce, “Don cimma waɗannan muradu, muna farin cikin sanar da cewa an ware buhunan taki guda miliyan 2.15, wanda darajarsu ta kai sama da naira biliyan 100, wanda muka miƙa cikin mutuntawa ga Ma’aikatar Noma da Samar da Abinci.
“Wannan gudunmawa daga Babban Bankin na da nufin haɓaka ƙarfin samar da abinci da haɓaka farashin daidaito a fannin noma.
“Ni da tawagata muna sake nanata ƙudurinmu na ba da fifiko ga daidaiton farashi da sanya ƙwarin gwiwa ga tattalin arziƙin Nijeriya ta hanyar tabbatar da daidaiton farashin kayan masarufi da tabbatar da daidaiton kasuwar canjin kuɗaɗen waje.
“Duk da ƙalubalen da ke tattare da hauhawar farashin kayayyaki da faɗuwar darajar kuɗi, mun ci gaba da jajircewa wajen ganin mun shawo kan waɗannan matsalolin.
“Yayin da matsalolin hauhawar farashin kayayyaki na wucin gadi na iya ci gaba, muna sa ran samun raguwa sosai nan da kashi na uku na 2024, tare da raguwar farashin canjin kuɗi.
“Ƙudirinmu ya ta’allaka ne wajen aiwatar da manufofin da ke bunƙasa yanayin tattalin arziƙi mai ɗorewa da kuma inganta jin daɗin dukkan ƴan Nijeriya.”
A cewar Gwamnan Babban Bankin na CBN, tare da ɗimbin gidaje da suke kashe dukiyarsu wajen samar da abinci da abin sha, yana da muhimmanci a magance hauhawar farashin kayayyaki a ƙasar nan.
Shugaban Babban Bankin ya yi nuni da cewa, yayin da yake aiwatar da ƙwararan matakai na daƙile hauhawar farashin kayayyaki, a bayyane yake cewa cikin ƙanƙanin lokaci, hauhawar farashin kayayyaki na iya ci gaba da wanzuwa, wanda galibin tsadar kayan abinci ke haddasawa.
“Wannan shi ne ainihin dalilin da ya sa muka yi taro a yau – don ƙarfafa haɗin gwiwarmu da Ma’aikatar Aikin Noma don rage hauhawar farashin kayan abinci. A daidai lokacin da tsarin dabarun mu na mayar da hankali kan muhimman ayyukanmu, CBN ya nisanta kansa daga shiga tsakani na kasafin kuɗi kai tsaye kuma ya koma ga yin amfani da kayan aikin kuɗi na yau da kullum don aiwatar da manufofin kuɗi yadda ya kamata. Da wannan, muna nufin ƙaddamar da goyon bayanmu da haɓaka kusanci da Ma’aikatu, Sassa, da Hukumomi (MDAs) tare da umarni da gwaninta don aiwatar da waɗannan matakai masu muhimmanci.
“Saboda haka, muna da burin inganta haɗin gwiwarmu da Ma’aikatar Aikin Noma, tare da ƙarfafa yunƙurin ku na inganta samar da abinci, tare da magance hauhawar farashin kayan abinci da kuma ƙarfafa ƙoƙarinmu na samun daidaiton farashin,” inji shi.
Cardoso ya ba da tabbacin cewa haɗin gwiwa tare da ma’aikatar za ta tabbatar da samar da abinci, “ƙarfafa lafiyar tattalin arziki, da haɓaka ci gaban ƙasarmu.”
A nasa ɓangaren, Ministan Noma da Samar da Abinci, Sanata Abubakar Kyari, ya ce matakin da Babban Bankin Ƙasar ya ɗauka zai taimaka matuƙa wajen magance taɓarɓarewar farashin kayan abinci da al’ummar ƙasar ke fuskanta.
Yayin da yake tabbatar wa Gwamnan CBN cewa buhunan takin zamani miliyan 2.15 za su samu ga manoma, Ministan ya ƙara da cewa yana da matuƙar muhimmanci a bunƙasa kayan ayyukan ban ruwa domin bunƙasa noman abinci.
Ya ce, “Muna so mu miƙa godiyarmu a madadin manoman Nijeriya, da farko ga shugaba Tinubu da kuma kai gwamnan CBN da tawagarsa da suka ba mu wannan kyauta mai ban sha’awa kuma ina tabbatar muku da cewa za a yi amfani da ita cikin adalci.
“Za mu isar da shi ga mutum na ƙarshe, ga mutanen da aka yi niyya, da kuma manoman da aka yi niyya, inda za su iya cin gajiyar wannan babbar karamcin. Sannan kuma don noma da samar da yawa don daƙile hauhawar farashin kayan abinci da ke addabar ƙasarmu”.
Sanata Kyari ya ce da sabon haɗin gwiwan da IFAD, Nijeriya na gab da zama ƙasa mai fitar da alkama.
Ministan ya tunatar da cewa ƙalubale daban-daban musamman, Covid-19, ambaliyar ruwa da rashin tsaro a faɗin ƙasar, ya shafi samar da abinci a Nijeriya.
“Dole ne in ce mun fuskanci ƙalubale a cikin watanni 7 zuwa 8 da suka gabata, ya zama ƙalubale gare mu a nan ma’aikatar saboda wasu dalilai da suka fi ƙarfin mu. Tun daga lokacin da annobar cutar korona ta yi ƙamari, farashin abinci da noman abinci ya yi tasiri a Nijeriya, sannan a shekarar 2021-2022, mun samu ambaliyar ruwa da ta afku a faɗin ƙasar nan da batun sauyin yanayi da tasirinsa ga noma a Nijeriya.
“Sannan kuma, tsarin sake fasalin naira ta kuma yi tasiri ga manoman mu na karkara masu ƙaramin ƙarfi. Wannan tsari ya fito ne a lokacin noma da kuma lokacin shuka. Waɗancan illolin, wasu rikice-rikice a nan da can, sun yi tasiri sosai a wurin aikin noma.
“Amma ina mai farin cikin cewa abubuwan da na ambata suna raguwa, rashin tsaro yana raguwa kuma mun fara shawo kan matsalar sauyin yanayi ta hanyar zaburar da manoma su shiga noman rani.
Akwai buƙatar a inganta ayyukan noman ban ruwa ta yadda za a yi noman duk shekara,” inji shi.
